हिंदू धर्म हा अनेकेश्वरवादी आहे. इतर धर्माप्रमाणे हिंदू धर्मात एक देवता आणि एक पूजापद्धती नाही. त्यामुळे पुर्वापार येथे अनेक देवतांचे पूजन आणि भक्ती होत आलेली आहे. प्रत्येक देवतेला समर्पित स्वतःची…
अनेकेश्वरवादी असलेल्या हिंदू धर्मात नेहमीच विविध देवतांचे पूजन केले गेले आहे. यांपैकी प्रत्येक देवतेला समर्पित स्वतःची एक पूजापद्धती आणि संप्रदाय राहिलेला आहे. शिवाची पुजा करणारा शैव संप्रदाय, विष्णूची भक्ती करणारे…
मंदिरांचा आणि शिल्पांचा अभ्यास करताना आपण मंदिरांतील देवी-देवतांच्या मुर्त्यांचा अगदी विस्तृत अभ्यास करतो. त्यासोबतच मंदिराची बांधणी, शैली, दगडांची ठेवण या गोष्टींबद्दल बरीच चर्चा करतो. मात्र मंदिराच्या बाह्यभिंतींवर असणार्‍या सुंदर ललनांच्या…
विरगळ (Hero Stone) हे साधारणतः एखाद्या महान योद्ध्याची आठवण म्हणून उभे केले जाते. हा योद्धा एखाद्या लढाईत मरण पावलेला असू शकतो किंवा त्याने एखाद्या युद्धात अतुलनिय पराक्रम गाजविलेला असू शकतो.…
महाराष्ट्र आणि कर्नाटकच्या मंदिरातील देवतांची शिल्पे पाहताना देवतांच्या हातातील एका फळाने माझे लक्ष वेधून घेतले. किमान शंभर तरी शिल्पे मी पाहिली, ज्यामध्ये हे फळ देवतेच्या हातात मला दिसले. आणि हे…
सह्याद्रीतील गडेकोटांना भेट देताना गडाच्या प्रवेशद्वाराच्या जवळपास हमखास या हनुमानमुर्तीचे दर्शन होतेच. आजच्या लेखात आपण या मुर्तीबद्दल काही माहिती समजून घेण्याचा प्रयत्न करूयात. तिकोना किल्ल्यावरील हनुमान मुर्ती. छायाचित्र : राहुल…